Reporter Radio: Gevolgen voor Nederlands Amerikaanse klanten onrechtmatige bevroren bankrekeningen

NPO1 Reporter Radio: Grote gevolgen voor Nederlands Amerikaanse klanten door onrechtmatige bevroren bankrekeningen.

Het zijn extra spannende tijden voor Nederlanders die óók de Amerikaanse nationaliteit hebben. Velen hebben die Amerikaanse nationaliteit omdat hun ouders toevallig in Amerika waren toen zij werden geboren. 

Nederlands Amerikaanse klanten onder druk

Wie Amerikaan is, moet in de VS óók belastingaangifte doen. En daar begint een Kafkaiaans verhaal. Want Nederlandse banken willen gehoorzaam zijn aan de Amerikaanse belastingwetgeving en zetten hun Nederlands Amerikaanse klanten onder druk. Die druk gaat soms te ver, vinden juristen.

Nederlandse banken eisen SSN van Nederlands Amerikaanse klanten

In Amsterdam op het museumplein is het consulaat van de Verenigde Staten, daar staan wat mensen voor de deur, allemaal met papieren in de hand. In de rij staat ook Nederlands Amerikaanse ondernemer Tirso Francés van wie de bankrekeningen zijn geblokkeerd. ‘Ik ben twee keer bevroren en ook best lang en dat was heel vervelend.’

Wat wilde de bank van u? U bent naast Nederlander ook Amerikaan en de bank wilde van u een Amerikaans burgerservicenummer (Social Security Number)?

‘De bank wil een bewijs dat ik mij heb ingeschreven voor de aanvraag voor een SSN en die krijg ik van Dublin, dat is het Federal Benefits Unit.’

Amerika legt nu wetgeving op via de banken terwijl u Nederlands burger bent.

‘Jazeker, als Nederlander heb ik natuurlijk recht op een Nederlandse bankrekening. Hoezo ga je voor Amerika mijn Nederlandse bankrekening bevriezen? Officieel zeggen Nederlandse banken dan: dat doen wij niet voor Amerika, dat doen wij omdat wij niet van u de nummers krijgen die we van u verwachten en daarom bevriezen wij uw bankrekening totdat u in actie komt.’

Terwijl de Nederlandse banken een zwaarwegend zorgplicht hebben als het gaat om bankrekeningen van de rekeninghouders. Het is maar de vraag of je als Europeaan op deze manier met Amerikaanse wetgeving geconfronteerd mag worden. 

Amerikaanse wetgeving

Elk kind dat wordt geboren op Amerikaans grondgebied is automatisch Amerikaan. Dus ook als de ouders geen verblijfsrecht hebben, dan toch ben je Amerikaan. Een andere manier is door afstamming, als je een Amerikaanse vader of moeder hebt. Het kan zijn dat je in het buitenland geboren bent, maar door afstamming heb je dan tóch de Amerikaanse nationaliteit.

Het bijzondere is dat Amerika stelt: je bent belastingplichtig als je Amerikaans staatsburger bent, ook al woon of werk je er niet.

FATCA wetgeving

FATCA (Foreign Account Tax Compliance Act): dat is de wetgeving in Amerika waar het om draait, bedoeld om vermogensbelasting te heffen bij Amerikanen over de hele wereld. 

Maar eist de Amerikaanse belastingdienst IRS dan ook dat rekeningen worden geblokkeerd als er burgerservicenummers ontbreken? Op deze vraag kregen we van de IRS geen antwoord, net zomin als van de Amerikaanse ambassade. Het consulaat is alleen maar een doorgeefluik.

Kamervragen FATCA Tweede Kamer

De kwestie heeft de aandacht van de Tweede Kamer. Laatst was er een bijzondere hoorzitting over FATCA en de gevolgen voor Nederlanders die ook Accidental American zijn.

Een kamerdelegatie onder leiding van Pieter Omtzigt (CDA) luisterde eind januari naar onder meer Rob Gerritsen van actiegroep Accidental Americans: ‘Het thema vandaag is de accidental Americans die sinds de introductie van FATCA gechanteerd worden door banken, beroofd worden door de Verenigde Staten en genegeerd door de Nederlandse overheid.”

En als je dan doet wat de bank wil en je belt op, krijg je dan de juiste informatie? Volgens Michael Littaur van bemiddelingsbureau Americans Overseas niet: ‘En het ergste is dat 56% van de mensen zich niet bewust is dat ze die aangifteplicht hebben. Dus als ze dat SSN doorgeven, dan kunnen ze direct beboetbaar zijn door de IRS. En dat komt alleen maar omdat die banken en de overheid zich niet geroepen voelen deze groep juist te informeren.’

Pieter Omtzigt: ‘Wat ik ook wel interessant vind is om te kijken wat een interessante politieke actie is. Want we hebben een behoorlijk aantal kamervragen gehad.’

Gerritsen: ‘Ik denk dat we in het betoog wat advocaat Timmer heeft geschreven gewoon keiharde wettelijke fouten hebben vastgesteld. De banken doen dingen die volgens de wet niet kunnen en ik zou u willen vragen om onmiddellijk de banken hier op aan te spreken. Want de wet zegt gewoon: wat jullie daar doen, klopt niet.’

Er zijn inderdaad nieuwe kamervragen gesteld over de vraag of dit wel is toegestaan en die vragen zijn de afgelopen week beantwoordt. De staatssecretaris Vijlbrief schrijft: Ik wil nogmaals benadrukken dat ik het voorbarig vind als banken rekeningen sluiten, bevriezen of blokkeren met als enige reden dat geen TIN (ander woord voor Social Security Number) is verkregen. Het is aan de rechter om te bepalen of de banken rechtmatig handelen.

Lees hier de beantwoording Kamervragen FATCA

Amerikaans consulaat gesloten door corona

Waarom zitten Nederlanders die ook de Amerikaanse nationaliteit hebben nu extra in spanning? Nou: door corona is het Amerikaans consulaat, waar zij hun zaken moeten regelen, tot nader order dicht. We hebben het erover met Daan Durlacher van het bureau Americans Overseas.

‘U geeft informatie aan mensen die in deze situatie komen en begeleidt hen ook naar gespecialiseerde belastingadviseurs. Wat betekent die sluiting van het consulaat voor deze mensen?’

‘Ja, het is vreselijk: mensen wachten al maanden op afspraken en twee minuten voor twaalf wordt het consulaat gesloten. Dat betekent dat ze niet meer aan de vereisten van de banken kunnen voldoen. Wij zien mensen bij wie de rekening wel degelijk bevroren of gesloten is, in tegenstelling tot dat wat de NVB beweert. Je kunt je voorstellen dat als je niet meer bij je supermarkt cash kunt betalen, je dan een pinpas hebt die het niet meer doet. Wij eisen echt per morgen dat de Nederlandse Bank nu ingrijpt.’

‘Ja, u stuurde inderdaad een voorbeeld van iemand die maandag zijn Amerikaans staatsburgerschap zou opgeven om op die manier aan de eisen van de bank te voldoen: die afspraak is dus afgezegd. En dat kan écht wel even gaan duren, want die Amerikanen, die medewerkers van het consulaat zijn naar huis, naar Amerika gestuurd.

Reactie Vereniging van Nederlandse Banken

De Vereniging van Nederlandse Banken laat weten: ‘We zijn er ons van bewust dat het virus ook gevolgen kan hebben voor klanten die te maken hebben met FATCA wetgeving. Als deze Nederlands Amerikaanse klanten door een gesloten consulaat hun Social Security Number (SSN) niet aan kunnen leveren, dan adviseren wij hen zo snel mogelijk contact op te nemen met de betreffende bank. Samen zal er dan gezocht worden naar een geschikte oplossing.’ 

Is dat voldoende?

‘Ja, dat zou voldoende moeten zijn. Maar u geeft zelf in uw uitzending een prachtig voorbeeld van de draaikonterige tekst van banken. Schandalig. Zij zijn nu in de lead, ze kunnen zaken terugdraaien en stopzetten en dat is wat moet gebeuren. Daarbij komt nog dat de staatssecretaris best ver gaat in zijn beantwoording en stel eigenlijk, en daar zijn we het mee eens, dat het onrechtmatig is. Het is niet nodig om rekeningen te bevriezen of te sluiten.’

Je zou nog kunnen zeggen, als iemand dat SSN nummer niet aanlevert dan houdt hij zich min of meer schuil voor de Amerikaanse belastingdienst, dan is hij aan het witwassen, dan valt iemand onder de witwaswetgeving maar daarvan zegt die staatssecretaris: alleen het ontbreken van een nummer telt niet als witwassen.

‘Nee, dat lijkt mij ook. Nogmaals het niet hebben van dat nummer zorgt ervoor dat je inderdaad geen belastingaangifte kan doen in Amerika. Deze draak gaat niet vanzelf weg, ook niet door het coronavirus vrees ik. Het komt vanzelf weer boven, dus ons advies is ook: doe wat. Maar nogmaals: het sluiten van rekeningen slaat nergens op en dat moet ook echt per morgen teruggedraaid worden. De bank is hier in actie, niet de klant. De banken moeten gewoon met een algemene verklaring komen: zolang het consulaat dicht is, zetten wij geen druk.

Nog kort: in onze vorige uitzending heeft de toenmalige staatssecretaris Menno Snel toegezegd dat er een verlichtende procedure zou komen voor Nederlanders die van hun Amerikaans staatsburgerschap af willen. Is deze procedure (Relief Procedure for Certain Former Citizens) inderdaad een verlichting gebleken?

‘Nee, we hebben nu dertig van zulke procedures lopen en dat is verre van verlichting. Ten eerste je moet je naar het consulaat om afstand te doen, nou dat kan nu niet meer en dan zou je, stel dat je dat vandaag wel kon doen, pas in 2021 die belastingaangifte van 5 jaar kunnen doen. Dus dit sleept veel te lang door. Geen verlichting.’

Americans Overseas informeert Nederlands Amerikaanse klanten

Wij, de oprichters van Americans Overseas, zijn geboren in Nederland en hebben onze Amerikaanse nationaliteit gekregen via onze (Amerikaanse) moeder. 

Toen wij dit rond 2013 voor de eerste keer over het belastingverdrag Nederland Amerika hoorde, heerste er bij ons ongeloof (dit kan toch niet waar zijn), woede (waarom kan men dit zomaar doen), angst (krijg ik nu boetes of problemen), en paniek (wat moet ik doen).

Het is (helaas) wel waar dat er een Amerikaanse belastingplicht is voor Nederlanders die de Amerikaanse nationaliteit door geboorte hebben verkregen. Er was voor ons geen informatie van de lokale overheid, het consulaat verwees ons naar de IRS, en de IRS was ondoordringbaar.

Wij zijn daarom dit initiatief begonnen om mensen te helpen met goede informatie, onnodige paniek te voorkomen, en vrijblijvend en kosteloos hulp aan te bieden. Indien gewenst en nodig beschikken wij over een netwerk van betaalbare professionals (accountants), die u verder kunnen helpen met uw Amerikaanse belastingverplichtingen.

Heeft u vragen over FATCA, de Nederlands Amerikaanse belastingwetgeving en nieuwe overgangsregeling ? Neem dan contact op met Americans Overseas.

Neem nu contact op voor meer informatie

Bron: Reporter Radio