Rijksoverheid reageert op zorgen toeval-Amerikanen over FATCA-regels

De Nederlandse Rijksoverheid heeft opnieuw gereageerd op zorgen van de Nederlandse Accidental Americans over de gevolgen van FATCA. Hoewel grootbanken voorlopig coulant blijven voor toeval-Amerikanen die bezig zijn met het aanvragen van een US TIN of het afstand doen van hun Amerikaanse nationaliteit (CLN), worden de voorwaarden voor deze coulance verder aangescherpt.

Nieuwe Amerikaanse eisen: BSN en adres verplicht

De Verenigde Staten hebben hun tijdelijke uitzondering op de verplichting voor banken om een US TIN te rapporteren verlengd tot eind 2027. Deze uitzondering geldt uitsluitend voor bankrekeningen die vóór 1 juli 2014 zijn geopend. 

Om als bank te voorkomen als “significant non-compliant” te worden aangemerkt door de Amerikaanse belastingdienst (IRS), zijn nu twee aanvullende voorwaarden gesteld:

1. Rapportage van het nationale belastingnummer – In Nederland is dat het burgerservicenummer (BSN).
2. Rapportage van het adres via het AddressFix element – Hierbij worden stad en woonland van de rekeninghouder op een gestandaardiseerde manier digitaal gerapporteerd.

Hoewel dit niet als nieuwe wettelijke verplichting wordt gepresenteerd, is het feitelijk wel een extra inbreuk op de privacy van Nederlandse burgers. Het rapporteren van adres en BSN aan een buitenlandse fiscus roept vragen op, zeker gezien de gevoelige aard van deze informatie.

De extra voorwaarden die de VS stelt aan FATCA-rapportages zijn geen Nederlandse uitzondering, maar onderdeel van internationale afspraken. Ze gelden voor alle landen met een zogenoemde Model 1 IGA (Intergovernmental Agreement), waaronder Nederland en de meeste andere Europese landen.

Nederland erkent de problemen, maar wijst naar de VS

De staatssecretaris van Financiën, Fiscaliteit, Belastingdienst en Douane, Van Oostenbruggen, onderkent in zijn Kamerbrief van 15 mei 2025 dat de situatie voor toeval-Amerikanen nijpend blijft. Banken zijn terughoudend door dreigende sancties uit de VS, terwijl veel betrokkenen onbewust in deze situatie zijn beland.

“Ik besef dat de FATCA-regelgeving voor met name toeval-Amerikanen grote gevolgen kan hebben. De door de VS verleende tijdelijke uitzondering op de rapportageverplichtingen voor banken zullen die gevolgen niet allemaal wegnemen. Nederland blijft zich, waar mogelijk samen met andere EU-lidstaten, inspannen om te komen tot oplossingen voor toeval-Amerikanen waar dit leidt tot bijvoorbeeld bankrekening problemen. Ook blijft Nederland het belang van een permanente oplossing onder de aandacht te brengen bij de VS. Daar zet ik mij voor in, maar de sleutel ligt bij de VS. Daarom is het belangrijk dat rekeninghouders zelf ook actie ondernemen.” – Staatssecretaris Van Oostenbruggen, 15 mei 2025 

De staatssecretaris herhaalt zijn oproep aan toeval-Amerikanen die nog geen US TIN of CLN hebben aangevraagd om dat alsnog te doen en dit door te geven aan hun bank. Hij verwacht dat de volgende maatregelen strikter zullen zijn.

“Daarom blijft het voor personen met ook de Amerikaanse nationaliteit belangrijk  om zo snel mogelijk actie te ondernemen door een US TIN aan te vragen of  afstand te doen van hun Amerikaanse nationaliteit.“

Oproep aan toeval-Amerikanen: wacht niet af

De boodschap vanuit de overheid blijft: alleen wie zelf in actie komt, voorkomt problemen. Hoewel banken nog tot eind 2027 een uitzondering mogen toepassen, is die uitzondering tijdelijk én afhankelijk van voorwaarden die verder kunnen worden aangescherpt.

Meer weten over FATCA en uw opties?

Americans Overseas informeert lokale en Europese parlementen over de effecten en problemen die Europese burgers ondervinden van de FATCA-wetgeving. Door het onderwerp voortdurend op de politieke agenda te houden, zijn er inmiddels belangrijke veranderingen tot stand gekomen.

Wij zijn Americans Overseas gestart om mensen wereldwijd te helpen met begrijpelijke informatie, zonder onnodige paniek te zaaien. We bieden gratis en vrijblijvend hulp, en kunnen indien nodig doorverwijzen naar betaalbare specialisten binnen ons netwerk van accountants en fiscalisten.

Heeft u vragen over de gevolgen van FATCA voor Nederlanders met (ook) de Amerikaanse nationaliteit? Neem gerust contact met ons op via Americans Overseas.

Neem nu contact op voor meer informatie

Bronnen:

• Rijksoverheid: reactie op brief Nederlandse accidental Americans groep over zesde voortgangsbrief FATCA
• Rijksoverheid: Schriftelijke reactie op brief Nederlandse Accidental Americans groep m.b.t. zesde voortgangsbrief FATCA
• Taxence: Nederland blijft in gesprek over gevolgen FATCA voor toeval Amerikanen